ARTYKUŁ PRZEGLĄDOWY
Ocena klasyfikacji i typologii benchmarkingu z wykorzystaniem warunków poprawności podziału logicznego pojęć
Więcej
Ukryj
1
Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza, Wydział Zarządzania
Data publikacji online: 16-12-2022
Data publikacji: 16-12-2022
NSZ 2022;17(4):79-90
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Liczba rodzajów benchmarkingu przytaczanych w literaturze przedmiotu dowodzi nie tylko dużego zainteresowania badaczy tym zagadnieniem, lecz także nieusystematyzowania zagadnień teoretycznych w obszarze klasyfikacji i typologii benchmarkingu. Podziały benchmarkingu cechuje pewien brak spójności i naruszenie obowiązujących reguł logicznych. Skutkiem tego jest duża liczba jego klasyfikacji i typologii utrudniająca prawidłowe zrozumienie istoty poszczególnych jego rodzajów i wykorzystanie teorii benchmarkingu w praktyce gospodarczej. Celem artykułu było uporządkowanie klasyfikacji i typologii benchmarkingu z zastosowaniem zasad poprawności podziału logicznego pojęć. Wykorzystano dedukcyjne metody pracy naukowej, które pozwoliły na rekonstrukcję wiedzy wywodzącej się z badanej literatury i wyprowadzanie wniosków istotnych do osiągnięcia celu. Ze względu na ograniczenia objętościowe został pokazany mechanizm tworzenia poprawnych podziałów logicznych. Najprostszym podziałem benchmarkingu zapewniającym ex definitione poprawność jest podział dychotomiczny. Opracowano dychotomiczne podziały logiczne benchmarkingu według wybranych kryteriów, tj. podmiotu, branży, przedmiotu, rodzaju danych, stopnia sformalizowania, zewnętrznego wsparcia, częstotliwości oraz relacji między partnerami w benchmarkingu. Biorąc po uwagę dużą liczbę klasyfikacji i typologii benchmarkingu w literaturze przed-miotu, uznano za właściwe wyróżnienie benchmarkingu wewnętrznego i zewnętrznego jako dwóch pod-stawowych klas. Pozostałe rodzaje benchmarkingu mieszczą się w tych dwóch kategoriach. Benchmarking wewnętrzny i zewnętrzny (podzakresy otrzymane w wyniku podziału logicznego według kryterium pod-miotu) można poddać następnym podziałom ze względu na kolejne kryteria podziału, otrzymując wielostopniową klasyfikację lub typologię benchmarkingu. Przedstawione w artykule propozycje uporządkowania zagadnień związanych z rodzajami benchmarkingu mogą przyczynić się do rozwoju teorii benchmarkingu przez kształtowanie prawidłowej wiedzy w tym zakresie.
REFERENCJE (18)
1.
AJDUKIEWICZ, K., 1975. Logika pragmatyczna, Warszawa: PWN.
2.
ANAND, G., KODALI, R., 2008. Benchmarking the benchmarking models, Benchmarking: An International Journal, nr 15 (3), s. 257-291.
3.
BOGETOFT, P., 2012. Performance Benchmarking: Measuring and Managing Performance , New York: Springer.
4.
COLOM, J. SMERDS, R., KLEINHANS, S. ET AL., 1995. The Role of Benchmarking in the Management of Change Process. Some Reflection from Time Guide Project, [w:] Rolstadås, A. (red.), Benchmarking – Theory and Practice, London: Chapman&Hall, s. 51-62.
5.
DAHLGAARD, J.J., KHANJI, G.K., KRISTENSEN, K., 2002. Fundamentals of Total Quality Management. Process analysis and improvement, London–New York: Taylor & Francis.
6.
KARLÖF, B., ÖSTBLOM, S., 1995. Benchmarking – równaj do najlepszych, Warszawa: Biblioteka Menedżera i Bankowca.
7.
KOWALAK, R., 2009. Benchmarking jako metoda zarządzania wspomagająca controlling przedsiębiorstwa, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
8.
KUŹMICZ, K.A., 2015. Benchmarking procesowy jako instrument doskonalenia zarządzania uczelnią, War-szawa: Wolters Kluwer.
9.
MAYLE, D., Hinton M., FRANCIS, G., HOLLOWAY, J., 2004. What really goes on in the name of benchmarking? [w:] Neely, A. (red.), Business performance measurement. Theory and practice, Cambridge: Cambridge University Press, s. 211-224.
11.
MOHAPATRA, S., 2012. Information Theory and Best Practices in the IT Industry, New York: Springer.
12.
PARTOVI, F.Y., 1994. Determining What to Benchmark: An Analytic Hierarchy Approach, International Journal of Operations & Production Management, nr 14(6), s. 25-39.
13.
SZYDEŁKO, M., 2014, Benchmarking we wspomaganiu monitoringu procesów na tle podejścia procesowego, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 343, s. 519-528.
14.
SZYDEŁKO, M., 2015. Ramy koncepcyjne zastosowania benchmarkingu w klastrze, Prace Naukowe Uniwer-sytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 399, s. 456-465.
15.
SZYDEŁKO, M., 2020. Uwarunkowania budowania partnerstwa benchmarkingowego przez przedsiębior-stwa tworzące klaster, Rzeszów: Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej.
16.
SZYDEŁKO, M., SZYDEŁKO, Ł., 2013. Benchmarking w podejściu procesowym w przedsiębiorstwie – wybra-ne zagadnienia, Modern Management Review, nr 18(20), s. 103-111.
17.
WĘGRZYN, A., 2000. Benchmarking. Nowoczesna metoda doskonalenia przedsiębiorstwa, Kluczbork–Wrocław: Antykwa.
18.
WIREMAN, T., 2004. Benchmarking Best Practices in Maintenance Management, New York: Industrial Press.